به نقل از «جام جم آنلاین»

چشم انداز تجارت ۲۰ میلیارد دلاری

تاریخ انتشار: ۳ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۱۸۰۹۴

این محوری است که جغرافیای سیاسی را به جغرافیای استراتژیک پیوند می‌زند تا جمعیت ۳۵۸میلیون نفری دو کشور را وارد همکاری‌های تازه کند. اندونزی به‌عنوان کشور محصور در اقیانوس که در شمال با آسیای جنوب شرق و در جنوب با قاره اقیانوسیه، مرز دریایی دارد، ظرفیت بالایی در تجارت دریایی نیمکره شرقی زمین دارد. ایران هم پل اتصال شرق آسیا به غرب آن و محور اتصال اورسیا با جنوب خلیج‌فارس محسوب می‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

یکی از پیمان‌های کلیدی چندجانبه مبتنی بر تجارت آزاد که اندونزی در آن عضویت دارد «آسه‌آن» نام دارد. اتحادی که میان کشورهای جنوب شرق آسیا شکل گرفته است. آسه‌آن یکی از بزرگ‌ترین پیمان‌های تجاری جهان به لحاظ سطح کشورهای مشارکت کننده محسوب می‌شود. مجموعه واردات و صادرات در درون آسه‌آن به ۳۶۲میلیارد دلار می‌رسد. فرصت اقتصادی آسه‌آن متشکل از ۱۰کشور (اندونزی، مالزی، ویتنام، سنگاپور و...) به اندازه‌ای است که آمریکا به‌عنوان یک غیر عضو وارد تجارت با آن شده است.

رقابت در زمین آسه‌آن
طبق گزارش سایت نمایندگی تجاری آمریکا، حجم تجارت این کشور با آسه‌آن در سال ۱۳۹۹ به ۱۳۴میلیارد دلار می‌رسید. حجم تجارت ایران با آسه‌آن در سال ۱۳۹۹ به سه میلیارد دلار می‌رسید؛ یعنی ۲.۳درصد تجارت آمریکا با این بزرگ‌ترین منطقه تجارت آزاد جهان. با روی کار آمدن دولت سیزدهم در ایران، رویکرد تجاری ایران با نگاه به شرق و جنوب شرق آسیا تنظیم شد؛ جایی که آسه‌آن مانند نگین می‌درخشد. از سال۱۴۰۰ نگاه به آسه‌آن به طور ویژه تغییر کرد، چراکه اندونزی به‌دنبال فرصت‌های تازه در جنوب شرق ایران بود و ایران هم سعی داشت که در زمان تحریم، تجارت خود را با شرق گسترش دهد و به نوعی از تجارت خارجی خود دلارزدایی کند.

نخ تسبیح روابط ایران و اندونزی
در این میان ایران ترجیح می‌دهد که با نگاه به اقتصاد اندونزی از فرصت آسه‌آن استفاده کند؛ به این معنی که تجارت با آن را با محوریت اندونزی پیش ببرد. سفر رئیس جمهور به اندونزی جست وجویی برای راهبرد جدید تجاری ایران محسوب می‌شود. حجم تجارت ایران و اندونزی در سال ۱۴۰۱ به ۲۵۶ میلیون دلار رسید؛ رقمی بسیار کم که البته نسبت به سال ۱۴۰۰ حدود ۲۱درصد افزایش پیدا کرده بود. ایران در سال ۱۴۰۰، یک میلیون و ۷۲۵ هزار و ۳۴۰ تن کالا به اندونزی صادر کرده در حالی که اندونزی فقط ۵.۴درصد از این میزان را به درون مرزهای ایران رسانده است. ایران عمدتا مواد خام معدنی و کشاورزی به اندونزی صادر و در مقابل از این کشور انواغ روغن خوراکی، کاغذ و ماشین آلات وارد می‌کند. این سطح تجارت، نه مطلوب ایران است و نه اندونزی در حالی که دو کشور ۹۰ موافقت‌نامه، یادداشت و تفاهم‌نامه در چند دهه اخیر با یکدیگر امضا کرده و روسای جمهور ایران در سال‌های ۸۵ و ۹۴ به این کشور سفر کرده بودند. همچنین دو کشور حداقل در چهار سازمان اسلامی و بین‌المللی حضور مشترک دارند. رویکرد دولت سیزدهم اما تقویت این مسیر است. رئیس جمهور ایران از زمان تشکیل دولت در مرداد ۱۴۰۰، ۱۰سفر به کشورهای آسیای شرقی و منطقه داشته تا موانع گسترش تجارت را بردارد. دو کشور ایران و اندونزی ظرفیت تجارت ۲۰ میلیارد دلاری را دارند و در این باره تفاهم نامه و توافقنامه‌های زیادی امضا کرده‌اند.

چابهار سکوی صادرات
موقعیت راهبردی بندر چابهار ایران در مجاورت اقیانوس هند و دریای عمان، این کشور را واداشته که نگاه ویژه‌ای به این فرصت گرانبها داشته باشد. در دولت گذشته هندی‌ها روی توسعه چابهار مانور می‌دادند اما در عمل اقدامی انجام ندادند. حالا اندونزی خود را به‌عنوان شریک تازه ایران در چابهار می‌پندارد.
رونی پراستیو یولیانتورو، سفیر اندونزی در تهران، پیش از سفر رئیس جمهور به اندونزی در اتاق بازرگانی ایران حاضر شد و با اشاره به چابهار، گفت: « بندر چابهار به دلیل موقعیت جغرافیایی و ماهیت تجاری خود از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و می‌تواند پل ارتباطی اندونزی با هند و آسیای مرکزی باشد.» اندونزی به منظور این‌که پیش از سفر رئیس جمهور ایران جدیت خود را در مورد چابهار نشان دهد، یک توافق‌نامه تجارت ترجیحی با کشورمان امضا کرد. توافق ترجیحی، توافقی است که دو کشور یا چند کشور تعرفه‌های تجاری را روی یک کالا یا چند کالا حذف می‌کنند. به این شیوه، قیمت کالاهایی را که به یکدیگر صادر می‌کنند، کاهش می‌دهند تا مزیت اقتصادی ایجاد شود. حالا با سفر رئیس جمهور ایران ۱۱سند همکاری مشترک امضا می‌شود.

همکاری آسیایی‌ها
جوکو ویدودو، رئیس جمهور اندونزی در جریان سفر سید ابراهیم رئیسی با اشاره به همکاری‌های جدید گفته «همکاری مشترک میان این کشور و ایران در زمینه انتقال تجربیات مربوط به فناوری و تحقیقات علمی نیز با افزایش روبه‌رو شود در واقع اندونزی به فراتر از چابهار هم نگاه می‌کند؛ جایی که ظرفیت‌های دانش‌بنیان ایران بسیار برای اندونزی ارزشمند خواهد بود. نباید فراموش کرد که اقتصاد اندونزی در حال حاضر تولید ناخالص حقیقی به اندازه یک تریلیون دلار دارد که پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۴۵ به هشت تریلیون دلار برسد. تولید ناخالص حقیقی ایران هم به ۳۵۹ میلیارد دلار می‌رسد. حالا ایران در جست وجوی راهی است که اندونزی محور آن در جنوب شرق آسیا و نیمه جنوبی زمین محسوب می‌شود.

 

منبع: جام جم آنلاین

کلیدواژه: اندونزی میلیارد دلار سفر رئیس جمهور محسوب می شود جمهور ایران جنوب شرق شرق آسیا دو کشور آسه آن

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۱۸۰۹۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

وضعیت تجارت سیمان در ایران و جهان

به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، در سال ۲۰۲۲ ارزش صادرات سیمان و کلینکر جهان حدود ۱۳/۵ میلیارد دلار بود که از این مقدار ۳۲/۵ درصد کلینکر، ۵/۱ درصد سیمان سفید و مابقی (۶۲/۴ درصد) انواع سیمان های تیپ بودند . بررسی ها نشان از آن دارد که تجارت جهانی سیمان پرتلند با رشد مواجه نیست، اما کماکان به عنوان اصلی‌ترین محصول این زنجیره شناخته می‌شود. 

 دفتر مطالعات انرژی صنعت و معدن مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، در پژوهشی با عنوان «تحلیل وضعیت تجارت سیمان در ایران و جهان» مطرح می‌کند که در حال حاضر سیمان جزء محصولاتی است که علاوه‌بر پوشش کامل نیاز داخل کشور، ظرفیت صادرات به کشور‌های مختلف را نیز داراست. با توجه به آخرین اطلاعات موجود از ظرفیت تولید و میزان فروش سیمان، در حال حاضر برای حدود ۲۰ میلیون تن از ظرفیت تولید سیمان کشور (از مجموع ۸۵ میلیون تن)، بازار داخلی وجود نداشته و تنها امکان صادرات وجود دارد. همچنین با توجه به اینکه بازار داخلی سیمان کشور در حال حاضر اشباع است، یکی از راهکار‌های پیش روی این صنعت، توسعه صادرات است؛ لذا از این منظر تحلیل وضعیت بازار و تجارت این محصول در جهان و کشور‌های منطقه حائز اهمیت است. 

* ارزش صادرات سیمان و کلینکر جهان

این گزارش بیان می‌کند که در سال ۲۰۲۲ ارزش صادرات سیمان و کلینکر جهان حدود ۱۳.۵ میلیارد دلار بود که از این مقدار ۳۲.۵ درصد کلینکر، ۵.۱ درصد سیمان سفید و ۶۲.۴ درصد انواع سیمان‌های تیپ بودند. بررسی‌ها نشان می‌دهد میزان صادرات سیمان پرتلند، طی بازه زمانی ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۱ تغییری نداشته، به‌طوری‌که در سال ۲۰۲۱، ۵۳.۱ درصد مجموع محصولات صادراتی سیمان را به خود اختصاص داده و سهم آن در ۱۱ سال گذشته از مجموع سبد محصولات صادراتی سیمانی ۲/۲ درصد کاهش پیدا کرده است. 

در این گزارش آمده است که در‌نتیجه هر‌چند این نوع سیمان با بازار رو به رشدی مواجه نیست، اما کماکان به‌عنوان اصلی‌ترین محصول این زنجیره شناخته می‌شود. این در‌حالی است که در این بازه زمانی سهم صادرات کلینکر ۵.۳ درصد افزایش داشته است که بیشتر ناشی از افزایش کشور‌های تولیدکننده سیمان از کلینکر وارداتی است. 

* سهم سیمان سفید و سایر سیمان‌ها از کل صادرات 

این گزارش توضیح می‌دهد که سهم سیمان سفید و سایر سیمان‌ها از کل صادرات به‌ترتیب ۵.۵۲ و ۴.۷۴ درصد مجموع محصولات صادراتی سیمان را به خود اختصاص داده‌اند؛ این در‌حالی است که سهم آنها در ۱۱ سال گذشته از مجموع سبد محصولات صادراتی سیمانی ثابت بوده است. به‌عبارت‌دیگر بازار‌های جهانی برای سیمان سفید و سایر سیمان‌ها محدود است و رشدی نیز در آن ملاحظه نمی‌شود. با‌این‌حال تجارت جهانی در حوزه مصنوعات سیمانی در سال ۲۰۲۱، حدود ۹۱۵۳ میلیون دلار بوده است. این بازار رشدی ۱۰ درصدی را تجربه می‌کند؛ که فراتر از همه انواع سیمان است. همچنین طی سال‌های گذشته تمامی کشور‌های مطرح عرصه صادرات زنجیره سیمان، تجارت خود را در حوزه مصنوعات بتنی افزایش داده‌اند. 

*  تحلیل رفتار سه کشور مهم منطقه جنوب غرب آسیا در صادرات سیمان

در این گزارش بیان می‌شود که برای تحلیل رفتار سه کشور مهم منطقه جنوب غرب آسیا در صادرات سیمان، ترکیه پاکستان، عربستان سعودی و امارات مورد بررسی قرار گرفته‌اند. در این میان، اصلی‌ترین مقاصد صادراتی ترکیه به‌عنوان موفق‌ترین صادرکننده سیمان منطقه، آمریکا، رژیم غاصب صهیونیستی، سوریه و ساحل عاج هستند. این موضوع نشان می‌دهد کشور ترکیه توانسته است بر محدودیت‌های حمل سیمان در مسافت‌های طولانی فائق آمده و مزیت خود را در بازار ایالات متحده آمریکا به‌عنوان مشتری اصلی خود حفظ کند. سهم سیمان پرتلند ۵۵، سیمان سفید ۱۱ و کلینکر ۳۳ درصد از کل صادرات این کشور در زنجیره سیمان است. 

این گزارش ادامه می‌دهد که کشور‌های افغانستان، سریلانکا و بنگلادش نیز مهم‌ترین مقاصد صادراتی سیمان پاکستان هستند. حضور پررنگ‌تر پاکستان در افغانستان نشان از وجود فرصت‌هایی برای افزایش صادرات به افغانستان است. ۹۹ درصد از صادرات سیمان پاکستان را کلینکر تشکیل می‌دهد. 

در این گزارش آمده است که مقاصد اصلی صادرات عربستان سعودی، کشور‌های یمن، اردن، غنا و بحرین است. ۶۵ درصد از صادرات این کشور مربوط به کلینکر، ۲۲ درصد سیمان پرتلند و ۱۲ درصد سیمان سفید است. مقاصد اصلی صادرات امارات متحده عربی، کشور‌های بنگلادش و عمان است. کلینکر بیشترین سهم را در سبد محصولات صادراتی این کشور با ۷۰ درصد داشته است. پس از آن نیز ۱۶ درصد سیمان پرتلند، ۱۰ درصد سیمان سفید و ۳.۲ درصد سایر سیمان بوده است. 

 

* ارزش صادرات سیمان کشور

این گزارش توضیح می‌دهد که با توجه به آخرین آمار گمرک، ارزش صادرات سیمان کشور در سال ۱۴۰۱ حدود ۳۳۲ میلیون دلار، کمتر از ۱ درصد ارزش کل صادرات غیر‌نفتی کشور بوده است. کلینکر اصلی‌ترین محصول در سبد صادراتی کشور، با سهم ۶۸ درصدی از کل حجم صادرات است. ایران ۱/۱ درصد از بازار صادراتی سیمان پرتلند را در سال ۲۰۲۱ در اختیار دارد. این در‌حالی است که درآمد صادراتی سیمان برای ایران طی ۱۱ سال گذشته به‌صورت میانگین حدود ۱۴.۷ درصدی از کل حجم صادرات است. 

این گزارش مطرح می‌کند که درخصوص سیمان سفید ایران ۲۰.۹ درصد از بازار صادراتی آن را در سال ۲۰۲۱ در اختیار داشته است. همچنین ایران ۲.۲ درصد بازار صادراتی سایر سیمان‌ها را نیز در اختیار دارد. مقصد اصلی صادرات سیمان جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۴۰۱ کشور‌های همسایه، از‌جمله کویت، عراق، افغانستان و پاکستان بوده‌اند. در کل به‌نظر می‌رسد وضعیت صادرات صنعت سیمان کشور، باوجود لغو معافیت‌های مالیاتی صادرات و اعمال عوارض، از نظر ارزش افزوده عقب‌گرد داشته است؛ به‌نحوی سهم کلینکر در سبد محصولات صادراتی کشور در مقابل محصولاتی همچون سیمان پرتلند افزایش داشته است. 

این گزارش ادامه می‌دهد که بر‌اساس بررسی‌های صورت گرفته در تمامی شرکت‌ها حاشیه سود ناخالص فروش داخلی از حاشیه فروش صادراتی بیشتر است. این به آن معنی است که فروش صادراتی در شرکت‌های مورد بررسی صرفاً برای حفظ سطح تولید و درآمد شرکت و ایجاد درآمد‌های ارزی انجام می‌شود. 

مرکز پژوهش‌های مجلس در این گزارش پیشنهاد می‌دهد که با توجه به پایین بودن نرخ صادراتی کلینکر باید سهم صادرات کلینکر در صادرات محصولات سیمانی به‌مرور کاهش یافته و سهم محصولات نهایی از‌جمله سیمان سفید و سیمان‌های آمیخته در سبد صادراتی کشور افزایش یابد. در این راستا می‌توان از ابزاری که در قوانین بودجه سالیانه کشور طی چند سال گذشته و همین‌طور در قانون جهش تولید دانش‌بنیان و لایحه برنامه هفتم توسعه، ناظر به لغو معافیت مالیاتی صادرات و اخذ عوارض از صادرات مواد خام و نیمه‌خام استفاده کرد. 

این گزارش ادامه می‌دهد که در حال حاضر ظرفیت بسیار مناسبی در حوزه مصنوعات سیمانی و محصولات پایین‌دستی آن در بازار منطقه وجود دارد. شرکت‌های سیمانی می‌توانند از این ظرفیت استفاده کرده و به‌سمت زنجیره پایین‌دست حرکت کنند تا محصولات متنوع‌تری را به بازار جهانی عرضه کنند. 

در این گزارش بیان می‌شود که با توجه به شرایط جغرافیایی کشور، علاوه‌بر کشور‌های حوزه CIS، حوزه‌های جغرافیایی کشور‌های حاشیه اقیانوس هند با بازار حدود ۲.۳ میلیارد دلار، کشور‌های آفریقایی با بازار بیش از ۲.۸ میلیارد دلار و آسیای غربی با بازاری بیش از ۱.۳ میلیارد دلار، می‌توانند مقاصد مناسبی جهت صادرات باشند. 

متن کامل گزارش را اینجا بخوانید.

انتهای پیام/